کلید محافظ جان یا کلید جریان نشتی

کلید محافظ جان چیست؟

کلید محافظ جان یا RCD (Residual Current Device) دستگاهی حفاظتی است که به‌منظور محافظت از تجهیزات و افراد در مقابل برق گرفتگی استفاده می‌گردد. این کلید درصورت وجود جریان نشتی در مقایسه جریان ورودی و خروجی مدار، مدار را قطع می‌کند. جریان نشتی به جریانی گفته می‌شود که از مدار خارج و به بدن انسان و یا زمین انتقال میاید. این جریان ناشی از تماس غیر مستقیم با برق، اتصال کوتاه و یا اتصال بدنه ایجاد می‌گردد. این کلید در صورت وجود جریان نشتی با قطع مدار از خطر برق گرفتگی جلوگیری می‌کند.

به عبارت دیگر در حالت عادی جریان رفت و برگشت در مدارهای الکتریکی باهم برابر هستند. اما درصورتی که بنا به هر دلیلی جریان میان سیم فاز و نول اختلاف داشته باشد، این کلید از بروز آتش سوزی و برق گرفتی جلوگیری به عمل خواهد آورد. کلید محافظ جان یا کلید جریان باقیمانده دارای دو نوع DC و AC است. کلید AC برای مدارهای برق متناوب و کلید DC برای مدارهای برق مستقیم کاربرد دارند.

عملکرد فیوز محافظ جان

کلید نشتی جریان یا محافظ جان به صورت طراحی شده است که در صورت وجود نشتی در جریان برق، قبل از هرگونه آسیب به انسان، جریان را قطع می‌کند. البته لازم به ذکر است این کلیدها برای جریان بیش از نیاز سیستم و یا قطع مدار در هنگام اتصال کوتاه طراحی نشده‌اند.

انواع مختلفی از این محصول نظیر کلید نشتی جریان rcbo در بازار موجودند که علاوه‌بر جریان نشتی، نسبت به اضافه بار نیز واکنش نشان می‌دهند. به عبارتی جریان نشتی احتمال دارد از بدن افرادی که در تماس با زمین هستند و به طور اتفاقی دستشان به قسمت برق دار مدار برخورد داشته است، بوجود آید. در این حالت فیوز محافظ جان قبل از آسیب به فرد مدار را قطع می‌کند. فیوز محافظ جان همانند کلید مینیاتوری دارای تیپ‌های مختلفی است.

انوع کلید محافظ جان

در زیر به انواع تقسیم بندی فیوز محافظ جان یا انواع کلید محافظ جان اشاره خواهیم کرد:

تقسیم بندی از لحاظ تعداد فاز

این کلیدها به صورت کلی دارای دو دسته دو پل و چهار پل هستند. در مدل دو پل، یک فاز و یک نول وجود دارد و در مدل چهار پل سه فاز و یک نول قرار گرفته است. محدوده ولتاژ این کلیدها برای مدل دوپل 220 ولت و برای مدل چهارپل 440 ولت می‌باشد.

تقسیم بندی از لحاظ جریان

مدل دو پل این کلیدها با رنج جریانی 10، 16، 25، 32، 40 و 63 در بازار موجود است و مدل چهارپل آن در جریان‌های 25، 32، 40 و 63 ارائه شده است.

تقسیم بندی از لحاظ مقدار جریان نشتی

در این کلیدها قدرت قطع مدار از موارد مهم و حائز اهمیت است. هراندازه میزان آن کمتر باشد، حساسیت کلید بالاتر خواهد بود. فیوزهای محافظ جان در بازار در دو مقدار جریان نشتی 30 و 300 میلی آمپر ارائه می‌شوند. عمده مصرف مشتریان و صنعتگران جریان نشتی 30 میلی آمپر می‌باشد.

شما می‌توانید در فروشگاه ایران چراغ این کلید جریان باقیمانده را در مدل‌های 25 آمپر تک فاز 30 میلی آمپر فراز، 25 آمپر سه فاز 30 میلی آمپر فراز، 32 آمپر تک فاز 30 میلی آمپر فراز، 32 آمپر سه فاز 30 میلی آمپر فراز و 63 آمپر سه فاز 30 میلی آمپر فراز خریداری نمایید.

تقسیم بندی بر از لحاظ کاربری

این کلیدها براساس مکان مورد استفاده، میزان حساسیت و نوع مصرف کننده به دو نوع RCBO و RCCB تقسیم می‌شوند:

کلید نشتی جریان rcbo

کلید Residual Current Circuit Breaker With Over Protection با نام اختصاری RCBO معرفی می‌شوند که علاوه بر محافظت از انسان نسبت به نشتی جریان، در برابر اضافه بار نیز حفاظت می‌کنند. کلید نشتی جریان rcbo اغلب در مکان‌ها صنعتی کاربرد داشته و رواج بیشتری در اروپا دارند. در ایران به این دست از کلیدها، فیوز محافظ جان ترکیبی گفته می‌شود.

کلید محافظ جان RCCB

از کلیدهای Residual Current Circuit Breaker با نام اختصاری RCCB یاد می‌شود. این نوع از معروف‌ترین مدل‌ها در میان فیوزهای محافظ جان است. این کلید تنها امکان حفاظت در مقابل جریان نشتی را دارد. کلید محافظ جان تک فاز و سه فاز از انواع مختلف کلید RCCB به شمار می‌روند. در زیر به تیپ‌های مختلف کلید RCCB اشاره می‌کنیم:

کلید جریان نشتی تیپ AC

این نوع فیوز امکان تشخیص جریان نشتی با شکل موج AC را دارد. همچنین به صورت دو پل و چهارپل با رنج جریان از 16 تا 125 آمپر در بازار عرضه شده است.

کلید جریان نشتی تیپ A

کلید RCCB تیپ A می‌تواند جریان با شکل موج AC و موج مستقیم DC را تشخیص دهد. این کلید در دو نوع دو پل و چهارپل با رنج جریانی از 16 تا 80 آمپر در بازار موجود است.

کلید RCCB تیپ B

فیوز محافظ جان تیپ B امکان تشخیص جریان نشتی به شکل موج مسقیم DC و موج متناوب AC را تا فرکانس یک مگاهرتز دارد. همچنین رنج جریانی آن از 16 تا 125 آمپر می‌باشد.

فیوز محافظ جان ترکیبی

این مدل فیوز تلفیقی از کلیدهای مینیاتوری و محافظ جان می‌باشد. بنابراین به عنوان کلید محافظ جان ترکیبی شناخته می‌شود. فیوز محافظ جان ترکیبی حفاظت اتصال کوتاه، اضافه بار و نشتی جریان را کنترل می‌نماید.

پارامترهای مهم در خرید کلید نشتی جریان یا محافظ جان

در زمان خرید این نوع کلیدها باید براساس نیازتان کلید مناسب را انتخاب نمایید. برای نمونه شما می‌توانید یکی از دو مدل RCBO یا RCB را براساس نوع کاربری، محیط سیستم و میزان حساسیت کار انتخاب کنید. از این رو بهتر است پارامترهای زیر را در زمان خرید کلید نشتی جریان یا محافظ جان مدنظر قرار دهید:

• تعیین فاز و نول
• تعیین محدوده جریان
• میزان جریان نشتی
• تعیین محدوده ولتاژ
• انتخاب تعداد فازها
• نوع کاربری کلید

قیمت کلید محافظ جان

همانطور که گفته شد کلید جریان نشتی به محض اتصال انسان به بدنه وسایل دارای ولتاژ برق سریعا جریان را قطع می‌کند و بدین وسیله از برق گرفتگی افراد جلوگیری به عمل می‌آورد. خرید این محصول همراه با دیگر محصولات مانند پریز برق یو پی اس، سیم و کابل نسوز و ... در برق کشی ساختمان برای جلوگیری از خطر برق رفتگی و آتش سوزی بسیار مهم است.

درواقع فیوز محافظ جان از مهم‌ترین کلیدهای ایمنی است که در بازار در برندهای مختلفی ارائه شده است. ما در فروشگاه ایران چراغ این محصول را از برند معتبر فراز باکیفیت درجه یک به‌منظور ایمنی شما عزیزان ارائه نموده‌ایم. شما می‌توانید بهترین قیمت کلید محافظ جان را از ما در فروشگاه ایران چراغ بخواهید.

آیا کلید محافظ جان بدون ارت عمل می کند؟

برای نصب فیوز محافظ جان حتما احتیاج به نصب سیم ارت به زمین دارید. چراکه در صورت بروز خطای نشتی، جریان الکتریکی نشتی می‌بایست از یک مسیری به زمین تخلیه گردد و بوسیله سیم ارت این تخلیه ممکن می‌باشد. درصورت عدم وجود این مسیر و پریز برق ارت دار، در زمان نشتی جریان، افراد در تماس با محل نشتی دچار شوک الکتریکی می‌شوند.

معایب کلید محافظ جان چیست؟

یکی از معایب فیوز محافظ جان از نوع RCCB این است که تنها امکان تشخیص نشتی جریان را دارد و نمی‌تواند در برابر جریان اتصال کوتاه و اصافه بار حفاظتی انجام دهد. بدین منظور از فیوز محافظ جریان RCBO یا ترکیبی استفاده می‌شود.

محل نصب کلید محافظ جان کجاست؟

کلید نشتی جریان یا محافظ جان به عنوان یک محافظ نشتی جریان با دقت بالا در ابتدای خط هر فیدر (تغذیه) قرار می گیرند و در دو مدل دو پل و چهار پل می باشند.

کلید نشتی جریان یا محافظ جان برچه اساس انتخاب می شود؟

این کلید باید براساس جریان نامی مدار انتخاب و خریداری شود. جریان نامی به جریانی گفته می‌شود که کلید به صورت ایمن امکان تحمل آن را دارد.