نورپردازی مسجد و 3 تا از تجهیزات روشنایی داخلی اماکن زیارتی

انواع طراحی نورپردازی در مسجد

با توجه به مواردی که در قبل گفتیم باید در طراحی نورپردازی مساجد بسیار با دقت عمل کنیم تا بتوانیم اهداف نورپردازی در مساجد را نیز محقق کنیم. انتخاب منابع نوری مناسب و موقعیت نصب چراغ‌ها و استفاده از تجهیزات روشنایی اماکن زیارتی باکیفیت و مناسب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.در طراحی نورپردازی مسجد باید همه نکات مهم را در نظر بگیرید.

همچنین باید توجه داشته باشید که افراد از اقشار مختلف جامعه و در سنین مختلف، از پیر و جوان و کودک و بزرگسال درون مسجد رفت و آمد می‌کنند. به همین دلیل طراحی نورپردازی مسجد اهمیت بسیار زیادی دارد تا بتواند تمامی این افراد را راضی نگه داشته و آن‌ها را از فضای معنوی و فرهنگی مسجد دور نکند.

در طراحی نورپردازی مساجد سه مدل نورپردازی را می‌توانیم پیاده‌سازی کنیم که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

نورپردازی وظیفه‌ای (Task Lighting) در روشنایی اماکن زیارتی

این نورپردازی باید نور کافی برای مطالعه افراد را ارائه دهد. همچنین در هنگام سخنرانی امام جماعت و برگزاری نماز نور کافی را در نورپردازی داخل مسجد ایجاد کند.

روشنایی موضعی در نورپردازی مساجد

این روشنایی برای تمرکز بر روی اشیا خاص در مسجد و یا برای نورپردازی محراب مسجد کاربرد دارد.

نورپردازی تاکیدی (Accent Lighting)

از روشنایی تاکیدی برای روشن کردن محل قرار گرفتن کتب و یا قوس‌ها و نقش و نگارهای دیواره‌های مساجد استفاده می‌شود.

نورپردازی مراسمات خاص

از این نوع نورپردازی به منظور برگزاری مراسمات اعیاد و یا عزاداری‌ها استفاده می‌کنیم تا بتوانیم برای هر مناسبت نور مربوط به آن را روشن کنیم. بنابراین با توجه به اینکه فضای داخلی مساجد به قسمت‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شوند، لازم است تا برای هر قسمت نورپردازی متفاوتی انجام شود تا هر قسمت جلوه مخصوص به خود را داشته باشد.

اصول طراحی نورپردازی مسجد و مکان‌های مذهبی

طراحی نورپردازی مسجد باید بر پایه استانداردهای دقیق و با در نظر گرفتن ویژگی‌های معماری و معنوی مسجد انجام شود. نورپردازی مسجد باید به گونه‌ای باشد که علاوه‌بر زیباسازی، کاربری فضا را تسهیل کرده و احساس آرامش و معنویت را در نمازگزاران تقویت کند. توجه به نورپردازی داخل مسجد و فضای بیرونی، استفاده از تجهیزات نورپردازی مسجد باکیفیت و هماهنگ با سبک معماری، از اصول کلیدی در طراحی محسوب می‌شود. همچنین باید به نوع چراغ مسجد و نحوه چیدمان آن توجه ویژه داشت تا جلوه‌ای دلنشین و کاربردی خلق شود.

استانداردهای روشنایی (لوکس و لومن)

در نورپردازی مسجد، رعایت استانداردهای روشنایی از اهمیت بالایی برخوردار است. میزان نوردهی بر اساس لوکس (شدت نور روی سطح) و لومن (کل نور منتشر شده) سنجیده می‌شود تا فضای داخلی مسجد به‌خصوص محل‌هایی مانند محراب مسجد و محل‌های مطالعه به اندازه کافی روشن باشد.

انتخاب تجهیزات نورپردازی مسجد با استانداردهای مناسب، تضمین‌کننده کیفیت نور و جلوگیری از خستگی چشم نمازگزاران خواهد بود. استفاده درست از این معیارها در طراحی نورپردازی داخل مسجد موجب ارتقای تجربه معنوی می‌شود.

دمای رنگ و تاثیر روانی نور

دمای رنگ نور در نورپردازی مسجد تأثیر مستقیم بر احساس آرامش و تمرکز نمازگزاران دارد. استفاده از رنگ‌های گرم مانند زرد ملایم حس صمیمیت و راحتی ایجاد می‌کند، در حالی که نور سفید خنک برای فضای مطالعه و وضوح بیشتر قرآن‌خوانی مناسب است.

در مناسبت‌های خاص، می‌توان با تغییر رنگ‌ها در چراغانی مسجد، فضایی متناسب با حال‌وهوای مراسم فراهم کرد. به همین دلیل، انتخاب صحیح دمای رنگ و تجهیزات نورپردازی مسجد، نقش مهمی در ارتقای تجربه معنوی و روانی نمازگزاران ایفا می‌کند.

موقعیت و زاویه نصب چراغ‌ های مساجد

موقعیت و زاویه نصب چراغ‌ها در طراحی نورپردازی مسجد بسیار مهم است تا نور به شکل یکنواخت و بدون ایجاد خیرگی یا سایه‌های ناخوشایند پخش شود. نصب صحیح چراغ مسجد در نقاط کلیدی مانند محراب، شبستان و راهروها باعث می‌شود فضای داخلی مسجد کاربردی‌تر و زیباتر دیده شود.

همچنین در نورپردازی فضای بیرونی مسجد، چیدمان چراغ‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که معماری گنبد و مناره‌ها به بهترین شکل جلوه کند و امنیت رفت‌وآمد در شب تأمین شود.

نورپردازی هوشمند و فناوری‌های نوین

با پیشرفت فناوری، استفاده از سیستم‌های نورپردازی هوشمند در مسجد به‌عنوان یکی از تجهیزات نورپردازی مسجد رواج یافته است. این سیستم‌ها امکان تنظیم شدت نور، تغییر رنگ و زمان‌بندی روشن و خاموش شدن چراغ‌ها را فراهم می‌کنند که علاوه‌بر کاهش مصرف برق، کنترل آسان‌تری برای مدیران مسجد ایجاد می‌کند. استفاده از فناوری‌های نوین در نورپردازی مسجد باعث افزایش بهره‌وری، زیبایی و تطبیق نور با مراسمات مختلف مانند اعیاد و عزاداری‌ها می‌شود و تجربه معنوی نمازگزاران را بهبود می‌بخشد.